Twardocice szwenkfeldysci i kościół w którym straszy

Edward Knapczyk, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons

Wioska Twardocice

Wieś Twardocice jest malowniczo położona na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach na Dolnym Śląsku. Tę niewielką miejscowość o wielowiekowej historii zamieszkuje zaledwie 600 mieszkańców. Wieś powstała w czasach przedhistorycznych, archeologowie natknęli się tu na znaleziska z okresu neolitu. Jednak nie z tego najbardziej znana jest ta urokliwa miejscowość.

Szwenkfeldyści

Kacper Schwenckfeld (1489- 1546) to nieco zapomniana, aczkolwiek niezwykle ciekawa postać w dziejach Dolnego Śląska. Doprowadził on do secesji w kościele luterańskim, był założycielem uniwersytetu wyznaniowego w Legnicy. Głosił ideologie chrześcijańsko – komunistyczne. Jego liczni wyznawcy osiedlili się właśnie w miejscowości Twardocice, gdzie wybudowany został imponujący kościół. Miejscowość stała się “stolicą”, głównym miejscem kultu schwenckfeldyzmu. Niestety, jego wyznawcy byli jednak cały czas prześladowani, zarówno przez luteranów jak i przez katolików. Równo z nimi pojawili się w tych okolicach Jezuici, których zadaniem miało być nawracanie wyznawców Schwenckfelda. Kiedy nawracanie “słowne” nie wystarczało, dochodziło do przemocy, kar więzienia lub nawet do zaprzęgania wyznawców Schwenckfelda do pługa jak zwierzęta robocze. Nie mogli być oni chowani na miejscowym cmentarzu, a ich pochówki odbywały się w nocy przy tak zwanej “bydlęcej drodze”. W roku 1726 przenieśli się z Twardocic do Zgorzelca, skąd jednakże uciekać musieli – pod groźbą prześladowań ze strony Jezuitów – do Holandii. Następnie holenderscy dysydenci, mennonici, pomogli im w emigracji do Stanów Zjednoczonych. Do dzisiaj potomkowie Szwenkfeldystów z Dolnego Śląska zamieszkuje miasteczko Salford w Pensylwanii. Mają tam swój kościół nazwany Schwenkfelder Church

Ruiny kościoła w Twardocicach

Kościół ucieczkowy (wyznania Schwenkfeldystów) to gotycka świątynia pierwotnie wybudowana w roku 1448. Była jednak dwukrotnie spalona a następnie odbudowana. Twardocice kościół został przejęty przez Schwenkfeldystów w roku 1524, nabożeństw w nim udzielali z początku wędrowni kaznodzieje.
Kościół rozbudowywano w XVIII wieku wg projektu włoskiego architekta Julio Simonettiego. Dobudowano do niego także wieżę. Okres świetności świątyni zakończył się w roku 1945, kiedy to kościół zaczął popadać w ruinę. W 1975 roku dach kościoła został rozebrany i władze usiłowały zburzyć pozostałe mury, co na szczęście się nie udało i po dziś dzień możemy podziwiać ruiny dawnej pięknej świątyni o wyjątkowo ciekawej historii.