Pozostałości majątku cystersów we wsi Winnica
Wieś Winnica, położona około 12 km od Legnicy oferuje odwiedzającym ją turystom poznanie historii lubiąskich zakonników. Wznosi się tam ruina majątku należącego niegdyś do cystersów, która składa się z głównego budynku służącego niegdyś zakonnikom, a także z budynków gospodarczych. Zabytek ten znajduje się na Europejskim Szlaku Cystersów.
Historia domu zakonników w Winnicy
Budynki należące do kompleksu dawnego klasztoru, które można dziś podziwiać, powstały na przełomie XVII i XVIII wieku. Ziemia na której powstała grangia cysterska została podarowana zakonnikom już w roku 1177, zaś budynki ufundowane zostały w XIII wieku przez księcia Henryka I Brodatego. Część budynków należących do kompleksu wykonana została z miejscowego surowca – bazaltu. Wieś Winnica, która znacznie ucierpiała w XV wieku podczas wojen husyckich, właśnie dzięki majątkowi cystersów została odbudowana i mogła się rozwijać. Wtedy też powstały nowe budynki, a grangia cysterska nabrała podobnej do dzisiejszej formy. W czasach swojej świetności, grangia cysterska składała się z domu mieszkalnego zakonników, cegielni, kuźni, młynów wodnych, a także znajdowała się tam gorzelnia, browar, park, budynki gospodarcze oraz belweder. Grangia uległa znacznym zniszczeniom w trakcie II wojny światowej, a najgorszym okresem dla kompleksu były lata powojenne. Dziś możemy podziwiać jedynie ruiny dawnego majątku zakonników.
Grangia cysterska współcześnie
Do dziś podziwiać można pozostałości po dawnym majątku cystersów, jednak dawna świetność możliwa jest jedynie do wyobrażenia. Obecnie znajduje się tam dawny dom zakonników z XVIII wieku, składający się z dwóch pięter i wybudowany na kształt litery L. W budynku tym, szczególną uwagę zwracają dobrze zachowane obramowania okien, które wykonane są z piaskowca. W budynku częściowo zachował się także portal, ozdobiony herbami, a także portretem założyciela zakonu cystersów, którym był święty Bernerd z Claivaux. Obok znajdują się także budynki gospodarcze, a także znajdujący się w kiepskim stanie ogrodowy belweder. Jedną z większych atrakcji, które podziwiać można na miejscu dawnego majątku cystersów, jest budynek dawnej kuźni, który został odremontowany.
Zwiedzanie ruin
Ruiny dawnego majątku cystersów nie są bezpośrednio udostępnione do zwiedzania turystom. Zachowane ruiny można oglądać z bezpiecznej odległości. W tym celu stworzona została tak zwana przystań, która znajduje się pod zadaszeniem i to właśnie z niej można najlepiej i najbezpieczniej podziwiać zabytek.