Biżuteria jemeńska

Biżuteria etniczna cieszy się obecnie sporym powodzeniem. Niezwykle chętnie przywozimy ją z zagranicznych podróży, zwłaszcza z krajów azjatyckich lub Półwyspu Arabskiego. Tamtejsze formy, tak odmienne od europejskich, nie od dziś cieszą oko także na naszym kontynencie. Ozdoby wykonywane są ze srebra oraz złota o dobrej próbie, a także z kamieni szlachetnych i półszlachetnych. Ich ceny są zróżnicowane w zależności od tego, czy są to typowe wyroby dla turystów, czy też unikatowe wytwory artystyczne. Biżuteria tego typu ozdobić może każdą naszą kreację.

Biżuteria z Półwyspu Arabskiego

Począwszy od XVIII wieku żydowscy złotnicy z Jemenu zdominowali produkcję metali szlachetnych na Półwyspie Arabskim, przyćmiewając swymi wyrobami biżuterię wykonywaną przez muzułmanów. Jemeńscy jubilerzy znani byli z niezwykłego kunsztu przy wyrobie delikatnych, zdobionych granulowaniem i filigranem ozdób, takich jak naszyjniki czy bransolety. Wśród jemeńskich kobiet ilość posiadanej biżuterii ze złota i srebra była wyznacznikiem ich pozycji społecznej, nic więc dziwnego, że rzemiosło związane z jej wytwarzaniem rozwinęło się w tak wielkim stopniu. Wielu jemeńskich artystów – złotników wyemigrowało do Izraela na przełomie XIX i XX wieku. Tuż po II wojnie światowej, w roku 1949 i 1950, w ramach operacji Latający Dywan do Izraela wyemigrowali wszyscy Jemeńczycy. Tuż pod koniec XIX wieku złotnictwem zaczęli parać się także muzułmanie, dla których z bliżej nieokreślonych przyczyn obróbka złota była do tej pory uważana za coś „nieczystego”.
Srebro jemeńskie uznawane jest za wyjątkowo czyste – biżuteria wytwarzana w tamtym regionie posiada zawartość srebra wahającą się od 85% do 92% (srebro 925 ), pozostała część to miedź. Biedniejsi mieszkańcy tego regionu kupowali raczej biżuterię z niższą zawartością srebra (60%). Wytapiane było ono z monet – talarów Marii Teresy. Biżuteria jemeńska znana jest z używania delikatnej granulacji oraz zdobień w postaci filigranu. Jednymi z najpopularniejszych wyrobów są niezwykle dekoracyjne naszyjniki Labbe, zdobione filigranej, bardzo bogate i okazałe, przywodzące na myśl sieć pajęczą. Składają się z kilkudziesięciu elementów o różnych kształtach oraz wykonanych z różnych materiałów (pereł, kamieni, bursztynu, kolorowego szkła) nanizanych na rzędy bawełnianych sznureczków. Największe spotykane naszyjniki mają nawet 30 lub więcej rzędów takich ozdób.

Biżuteria jemeńska wykonywana była z pociętych na kawałki części srebrnego drutu, który pierwotnie uformowany był w walec o długości palca, w formie wykonanej z ziemi. Jemeńscy złotnicy nie używali kadmu do łączenia ze sobą poszczególnych części biżuterii (lutowania) a innych materiałów, nakładanych na wyroby przy pomocy metalowej pincety. Gotowe wyroby ze srebra były ozdabiane za pomocą rylców, pilników, żłobione i spawane. Niektóre bywały oksydowane za pomocą morskiego piasku. Zabieg ten nadawał wyrobom niebieskawo – szarego odcienia. Morskiego piasku używano także do polerowania gotowych wyrobów.
Biżuteria z Izraela bywa przywożona bardzo często przez turystów jako pamiątka z wakacji.